سخنرانی دانشگاهی
مهمترین ماموریت های ماهواره ای مشاهده زمین بخش دوم: آژانس فضایی اروپا
ESA و ماهواره های مشاهده گر زمین
آژانس فضایی اروپا (European Space Agency (esa)) بعد از ناسا یکی از قدرتمندترین سازمانهای فعال در مشاهده سنجش از دوری زمین می باشد. این آژانس از زمان پرتاب اولین ماهواره ی هواشناسی خود در 1977 به دنبال مشاهده زمین از فضا بوده و بر همین اساس یک برنامه مشاهده زمین طراحی نموده است و در طول 40 سال فعالیت خود سه دسته اصلی ماهواره به فضا پرتاب نموده است. 1) ماهواره ها با ماموریتهای هواشناسی (Meteorological Missions) که ماهواره های خانواده Meteosat و Metop از جمله این ماهواره ها به حساب می آیند (هر چند بعدهاً مدیریت آنها بر عهده EUMETSAT گذاشته شده است). 2) ماموریت های سنتینل کوپرنیک ( Copernicus Sentinel Missions): مجموعه ماهواره های سنتینل در این دسته قرار می گیرند (نیکولاس کوپرنیک، ستاره شناس لهستانی را اولین فردی می دانند که مدل خورشید محوری یک منظومه را گسترش داد و به شکل علمی در آورد. به احترام به او، این ماموریت واژه کوپرنیک را یدک می کشد). 3) ماموریت های علمی یا مشاهده گر زمین (Earth Explorer Missions): که ماهواره های Envisat، Smos، Swarn و Cryosat در این دسته قرار دارند. هدف این دسته، درک بهتر عملکردهای اتمسفر، سنگ کره، یخ کره، اقیانوسها و آب کره و اثر متقابل آنها بر یکدیگر می باشد.
بدون شک شاید بتوان ویژه ترین ماموریت های ماهواره ای آژانس فضایی اروپا را برنامه سنتینل کوپرنیک دانست زیرا در این برنامه بر اساس تجربه مثبت سنجنده مودیس هر ماموریت شامل دو ماهواره با فاصله زمانی یکی دو سال می باشد. بنابراین فاصله زمانی بررسی ها کمتر می شود و قدرت تفکیک زمانی بهبود می یابد.
در برنامه سنتینل، در کل 6 دسته ماهواره طراحی شده است (با توجه به اینکه دسته 5 ، خود دو نوع است می توان گفت 7 دسته):
- Sentinel-1: ماهواره های قطب گرد که در تمامی شرایط آب و هوایی و روز و شب فعالیت دارند و جز ماموریتهای تصویربرداری راداری به حساب می آیند که بر روی خدمات اقیانوسها و خشکی متمرکز شده اند.
- Sentinel-2: ماهواره های قطب گرد که جز ماموریتهای تصویربرداری چندطیفی به حساب می آیند که بر روی مطالعات پوشش گیاهی، خاک، پیکره های آبی و مناطق ساحلی متمرکز شده اند و شباهت بسیاری به مجموعه ماهواره های لندست ناسا دارند.
- Sentinel-3: ماهواره هایی با ماموریت چند سنجنده ای به شمار می روند که توپوگرافی سطح آب، درجه حرارت آب و خشکی، رنگ اقیانوس و زمین را با صحت بسیار بالا و قابلیت اطمینان زیاد اندازه گیری می کنند. در این ماموریت سامانه های پیش بینی اقیانوسی و پایش اقلیمی و محیط زیستی مدنظر قرار دارد (با اقتباس از سنجنده مودیس)
- Sentinel-4: این مجموعه ماهواره ها به عنوان نسل سوم ماهواره های هواشناسی متئوست (Meteosat Third Generation-Sounder (MTG-S)) به حساب می آیند و از جمله ماهواره های مدار ثابت می باشند.
- Sentinel-5 Precursor (Sentinel-5P) : همانطوری که قبلا اشاره کردیم این ماهواره ها بر گازها و هواویزهایی که کیفیت هوا و اقلیم را متاثر می سازند، متمرکز هستند. در حقیقت این ماهواره ها دنباله ای بر ماهواره انوی ست (Envisat) بخصوص سنجنده سیامِکی (Sciamachy) آن به شمار می روند.
- Sentinel-5:این ماهواره های مدارقطبی، اتمسفر را پایش می کنند و نسل دوم ماهواره های هواشناسی متاپ (MetOp) به شمار می روند.
- Sentinel-6: این ماهواره ها با حمل یک ارتفاع سنج راداری، ارتفاع سطح آب را اندازه گیری می کنند و هدف آنها تولید داده برای اقیانوس شناسی و مطالعات اقلیمی می باشد.
